termin biofilia jest połączeniem słowa „bio” oznaczającego życie i greckiego słowa „philo”, które oznacza „miłość”. jest to dosłownie umiłowanie przyrody i wszystkiego co żyje. teoria biofilii zakłada, że ludzie mają głęboko zakorzenioną miłość do natury, która jest intuicyjną i naturalną potrzebą zakodowaną w naszym DNA, dzięki czemu rozwijamy się jako gatunek. w ostatnich latach biofilia stała się trendem w aranżacjach wnętrz i przestrzeni biurowych, warto więc przyjrzeć się, dlaczego design biofilny jest tak potrzebny w naszym życiu.
design biofilny – narodziny trendu
w ciągu ostatnich kilku lat cicha rewolucja zaczęła zmieniać sposób myślenia ludzi o swojej przestrzeni, zarówno w domu, jak i w pracy. idea biofilii koncentruje się na założeniu, że wspaniałe wnętrza powinny naśladować otoczenie, które sprawia, że czujemy się dobrze, a wiele badań naukowych potwierdziło, że ludzie najlepiej czują się będąc blisko z naturą.
projektowanie biofilne datuje się na początek lat osiemdziesiątych, kiedy biolog Edward O. Wilson nakreślił swoją filozofię biofilii, stawiając hipotezę, że ludzie mają wrodzone, biologiczne powinowactwo do świata przyrody. dzisiejszy biophilic design idzie jednak o krok dalej. ludzie spędzają dziś 90% czasu w pomieszczeniach, więc projektowanie przestrzeni, które odwołują się do natury w sposób zarówno oczywisty, jak i subtelny, jest niezbędne dla naszego zdrowia zarówno fizycznego jak i psychicznego. na najprostszym poziomie oznacza to rośliny – bardzo dużo roślin! ale design biofilny to coś więcej niż tylko dodawanie roślin do wnętrz. to etos, który przedstawia projektowanie wnętrz nie tylko jako dyscyplinę estetyczną lub funkcjonalną, ale jako sposób na poprawę psychicznego i fizycznego samopoczucia ludzi.
jak w najprostszy sposób otoczyć się biofilnym designem?
wiemy już, że otaczanie się zielenią zwyczajnie leży w naszej ludzkiej naturze, ale warto pamiętać, że zastosowanie biofilii we wnętrzach, zwłaszcza w miejscu pracy, wpływa nie tylko na polepszenie zdrowia i samopoczucia, ale także zwiększa wydajność, poprawia koncentrację i ogólnie przekłada się na lepsze wyniki w pracy. natomiast w naszych domach sprawia, że czujemy się bezpieczni, zrelaksowani i szczęśliwi. oto kilka prostych kroków, jak wprowadzić biofilię do naszych biur i mieszkań.
świeże powietrze
to może wydawać się oczywiste, ale dostęp do światła dziennego i świeżego powietrza jest jednym z kluczowych elementów biofilnego designu. dzięki dużym, jasnym oknom, które możemy otworzyć na oścież, nie tylko mamy dostęp do słońca i powietrza, ale możemy także usłyszeć śpiew ptaków, stukot deszczu, czy szum drzew. jesteśmy w stanie odczuć na własnej skórze, jaka panuje pora roku, a to sprawia, że bariera między naszą zamkniętą przestrzenią, a przyrodą na zewnątrz, staje się cieńsza, a my jesteśmy bardziej połączeni z naturą. w dzisiejszych czasach w wielu biurach nie mam możliwości otwierania okien, starajmy się więc, żeby przebywanie w naszych domach dawało nam tę namiastkę bliskości z przyrodą.
światło i cień
istnieje coraz więcej dowodów na to, że jesteśmy zdrowsi, gdy nasz rytm dobowy jest zrównoważony, a pomaga w tym dostęp do dobrego światła dziennego. intuicyjnie mapujemy porę dnia, widząc cienie i światło słoneczne przesuwające się po pokoju i instynktownie gromadzimy się w słonecznych, ciepłych miejscach. urządzając wnętrza, zaobserwuj, jak porusza się w niej słońce i zaplanuj przestrzeń do relaksu właśnie tam, gdzie będzie go najwięcej.
z zewnątrz do wewnątrz
wnętrza, w których przebywamy, zbyt często są sterylne i nie ma w nich odniesienia do natury. wprowadzenie przyrody i elementów naturalnych do domu czy biura jest kluczowym elementem biofilii.
wolnostojące rośliny, kompozycje roślinne, podwieszane kwietniki, czy zielone ściany to doskonały sposób na przeniesienie świata przyrody do naszych wnętrz. dodatkowo wykorzystywanie naturalnych materiałów, takich jak drewno wiklina lub kamień, oferuje nam wariacje tekstur i wzorów, które naśladują zmienność sensoryczną, której doświadczamy w naturze. możemy także postawić na naturalne tkaniny takie jak len czy bawełna.
naturalne kształty i formy
obecnie większość konstrukcji i materiałów budowlanych zdominowana jest przez linie i kąty proste. budowanie zakrzywionych kształtów i form, które odnajdujemy w falach, kwiatach czy muszlach, jest kosztowne, mimo że instynktownie przyciąga nas poczucie porządku, złożoności i piękna tych kształtów. nie każdy dom czy biuro może wnieść naturalne formy do bryły budynku, ale wzory zaczerpnięte z natury mogą być wykorzystane jako motywy dekoracyjne i silnie łączyć nas ze światem przyrody.
zmienność przestrzenna
natura oferuje przeróżne doznania przestrzenne, od łąk przez lasy po góry, a zapewnienie różnorodności przestrzeni w naszych domach i biurach może naśladować tę zmienność występującą w naturze, co pozwoli nam dostosować dane miejsca do różnych nastrojów i zadań.
ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że projektowanie biofilne to coś więcej niż tylko nowy sposób na zwiększenie wydajności ludzi poprzez zastosowanie innowacyjnego narzędzia technicznego. pomyślne zastosowanie projektu biofilnego zasadniczo zależy od przyjęcia nowej świadomości wobec natury, rozpoznania, jak bardzo nasze fizyczne i psychiczne samopoczucie nadal zależy od jakości naszych połączeń ze światem poza nami, którego wciąż pozostajemy integralną częścią. no i nie zapominajmy, że wnętrza wypełnione zielenią, światłem i naturalnymi materiałami są zwyczajnie piękne i przebywanie w takich przestrzeniach pomoże nam zredukować napięcie i stres oraz czuć się dobrze, nawet gdy nie mamy możliwości na bezpośrednie obcowanie z naturą.