Rośliny potrafią ożywić każdą przestrzeń, ale by zachowały swój urok i zdrowie przez lata, potrzebują odpowiedniej oprawy. Donice, które w projektach wnętrz często traktuje się drugoplanowo, są ważnym elementem roślinnej aranżacji. Ich prawidłowy dobór wpływa na to, czy roślina będzie mogła zdrowo się rozwijać, czy aranżacja będzie trwała i łatwa w pielęgnacji, a także czy całość będzie spójna z estetyką i założeniami przestrzeni. W tym poradniku tłumaczymy krok po kroku, jak mądrze wybrać donice do biura i wnętrza komercyjnego. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę, omawiamy najpopularniejsze materiały i ich właściwości, a także podpowiadamy, jak dopasować donice do różnych przestrzeni.
Co wybrać najpierw - roślinę czy donicę?
To jeden z pierwszych dylematów, przed którym stają projektanci i architekci wnętrz, chcąc wkomponować rośliny w projekt wnętrza. Nasza rada jest następująca - jeśli wnętrze dopiero powstaje i nie ma w nim żadnej zieleni, najpierw zdecyduj o roślinie, a dopiero później o donicy. Warunki przestrzeni (m.in. dostęp do światła, układ i metraż) decydują o tym, jakie gatunki mają szansę zdrowo się w niej rozwijać.
W dużych, jasnych przestrzeniach typu lobby czy recepcja sprawdzą się rośliny o rozłożystym pokroju, które mogą osiągnąć imponujące rozmiary - na przykład monstera lub fikus w formie drzewa. W miejscach o ograniczonym metrażu i mniejszej ilości światła lepiej postawić na gatunki pnące, które lubią rozproszone światło - na przykład epipremnum, filodendron scandens lub maranta, rośliny idealne do zielonych ścian czy kompozycji podsufitowych.
Dopiero gdy wiesz, jakie rośliny możesz wykorzystać, możesz przejść do doboru donic. Ich rozmiar i forma muszą wspierać rozwój rośliny. Za mała donica ograniczy wzrost, za duża zatrzyma wodę, zwiększając ryzyko przelania. Już na etapie koncepcji warto zastanowić się nad konkretnymi gatunkami, a następnie dopasować do nich odpowiednie rozmiary i typy donic, by całość była nie tylko estetyczna, ale przede wszystkim funkcjonalna.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze donicy?
Nawet jeśli zadbasz o prawidłowy dobór gatunkowy i weźmiesz pod uwagę specyfikę wnętrza, to nie zawsze jesteś w stanie przewidzieć, jak zachowa się roślina w danej donicy. Właśnie dlatego zalecamy, by donicę traktować jako osłonkę i nie sadzić w niej rośliny bezpośrednio, tylko w osobnym wkładzie. Dlaczego jest to tak ważne?
Nie każda donica ma odpływ
Zdarzają się donice, które - choć estetyczne - nie mają otworów na spodzie, co znacznie utrudnia odprowadzenie nadmiaru wody i jej odparowanie. Brak odpływu zwiększa ryzyko przelania i gnicia korzeni, jeśli zdecydujesz zasadzić roślinę bezpośrednio, bez dodatkowego wkładu. Co więcej, w dalszej perspektywie możesz mieć trudności z oceną, kiedy roślina będzie wymaga przesadzenia, ponieważ dostęp do systemu korzeniowego jest znacznie ograniczony. Wkład częściowo rozwiązuje ten problem; można go stosunkowo łatwo unieść i sprawdzić, czy korzenie nie zaczynają wychodzić przez otwory drenażowe. To zwykle sygnał, że roślina potrzebuje więcej przestrzeni.
Łatwiejsza pielęgnacja i wymiana podłoża
Donica z wkładem to też ogromne ułatwienie w codziennej pielęgnacji. Roślina może być łatwo wyjęta, podlana i włożona z powrotem do osłonki. Ma to szczególne znaczenie w aranżacjach, gdzie rośliny umieszczone są na wysokości (np. zielone ściany czy kompozycje podsufitowe), a ich podlanie może wymagać wejścia na drabinę. Z wkładem cała operacja staje się dużo prostsza i bezpieczniejsza. Wymiana podłoża również przebiega sprawniej, co odczujesz zwłaszcza w przypadku roślin w rozmiarze XXL. Zamiast przenosić donicę ważącą kilkanaście czy kilkadziesiąt kilogramów, pracujesz wyłącznie na wkładzie.
Łatwiejszy transport
Waga donic to kolejny argument przemawiający za wykonywaniem nasadzeń we wkładach. Przykładowa duża donica z jednej z naszych realizacji dla lobby biurowca Green Day we Wrocławiu ważyła 23 kg jeszcze przed dodaniem specjalistycznego podłoża i samej rośliny. Gdybyśmy wykonali nasadzenie bezpośrednio w niej, transport i aranżacja stałyby się znacznie większym logistycznym wyzwaniem. Dzięki wkładom łatwiej zaplanować proces nasadzania, pielęgnacji i ewentualnego przenoszenia roślin.
Jakie materiały donic sprawdzają się najlepiej we wnętrzach?
Materiał, z którego wykonana jest donica, wpływa nie tylko na estetykę wnętrz, ale również na łatwość pielęgnacji i trwałość całej aranżacji. Każdy materiał ma jednak swoje wady i zalety - przyjrzyjmy się im.
Naturalne materiały - donice z ceramiki, kamionki, terracotty i betonu
Donice wykonane z betonu oraz materiałów na bazie gliny to w naszej opinii jedne z najpiękniejszych propozycji dostępnych na rynku. Doskonale wpisują się w biofilne wnętrza, gdzie podstawą aranżacji są naturalne materiały. Ich estetyka idzie jednak w parze z pewnymi wyzwaniami.
- Terracotta - klasyka wśród donic. Jest porowata, dzięki czemu korzenie roślin mają dobry dostęp do powietrza, ale jednocześnie materiał długo utrzymuje wilgoć. Efektem mogą być wykwity soli mineralnych na powierzchni, które utrzymują się przez pewien czas po podlewaniu i z czasem mogą przekształcać się w osad o jasnej barwie.
- Ceramika i kamionka - są mniej nasiąkliwe niż terracotta, jednak mogą łatwo pękać pod wpływem uderzenia lub gwałtownej zmiany temperatury (dotyczy to przede wszystkim donic w aranżacjach zewnętrznych). Najlepiej stosować je we wnętrzach jako osłonki dekoracyjne.
-
Beton - w nowoczesnych aranżacjach biurowych czy hotelowych cieszy się dużą popularnością ze względu na swój surowy, minimalistyczny wygląd. Jest również bardziej odporny na uszkodzenia mechaniczne niż terracota, cermika i kamionka. Z drugiej strony donice z betonu są zdecydowanie cięższe, więc jeśli decydujesz się na duży rozmiar, przemyśl kwestię transportu i montażu. Z uwagi na swoją porowatą strukturę, betonowa donica może być też trudniejsza w utrzymaniu w czystości.
Tworzywa sztuczne - donice z plastiku, włókna szklanego i żywicy poliestrowej
Największym atutem donic wykonanych z tworzyw sztucznych jest ich lekkość i wytrzymałość co czyni je dobrym wyborem do zielonych ścian, instalacji podsufitowych czy kompozycji mobilnych.
- Plastik - jego jakość nie pozostaje bez znaczenia. Donice wykonane z tańszych tworzyw sztucznych mogą być podatne na fotodegradację, czyli stopniowe niszczenie pod wpływem promieniowania UV. W rezultacie ich kolory blakną, a powierzchnia matowieje. Co więcej, w warunkach dużych wahań temperatury mogą występować odkształcenia termiczne lub mikropęknięcia. Warto więc zwracać uwagę na oznaczenia producenta i wybierać donice o potwierdzonej odporności na warunki zewnętrzne, a w miarę możliwości i budżetu - wyprodukowane w sposób bardziej zrównoważony. Do takich produktów należą na przykład donice marek Elho czy WallyGrow, wykonane z plastiku pochodzącego z recyklingu.
- Włókno szklane z żywicą poliestrową - to lekki, a zarazem wytrzymały kompozyt, który dobrze sprawdza się zarówno w aranżacjach wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Dzięki połączeniu włókna szklanego i żywicy donice są odporne na wilgoć i stosunkowo łatwe w utrzymaniu czystości. Dużą zaletą tego materiału jest także możliwość formowania różnorodnych, ciekawych kształtów donic. Trzeba jednak pamiętać, że przy cienkich ściankach materiał może być bardziej podatny na uszkodzenia mechaniczne, na przykład pęknięcia przy silnym uderzeniu czy upadku.
Jak dopasować donicę do charakteru wnętrza?
Dobór donicy to nie tylko kwestia rozmiaru czy funkcjonalności. To decyzja projektowa, która ma wpływ na spójność całego wnętrza. Donica może dyskretnie wtopić się w tło, pozwalając roślinie grać pierwsze skrzypce, a może też stać się samodzielnym akcesorium-rzeźbą. Wszystko zależy od estetyki, jaką chcesz uzyskać.
Jeśli zależy Ci na podkreśleniu urody samej rośliny, najlepiej sprawdzą się donice w stonowanych kolorach, o prostej formie i matowym wykończeniu. Takie rozwiązania stosuje się często w przestrzeniach medycznych, gdzie estetyka ma być spójna i nienarzucająca się, a zieleń ma za zadanie wnosić świeżość i stanowić naturalny kontrapunkt. W roślinnej aranżacji wnętrza biura LUX MED w Warszawie zdecydowaliśmy się na minimalistyczne, białe donice - miały one nie kontrastować z pozostałymi elementami wnętrz, lecz podkreślać naturalną zieleń roślin i nawiązywać wizualnie do sterylnych, medycznych przestrzeni.
Zupełnie inaczej można podejść do roślinnej aranżacji wnętrza lobby hotelowego, restauracji, kawiarni lub innego obiektu komercyjnego. Tutaj donica może pełnić rolę rzeźbiarską; wprowadzać do przestrzeni niestandardowy kolor, fakturę lub kształt, który stanie się wyróżnikiem wizualnym danego miejsca. Do roślinnej aranżacji PeDeTu we Wrocławiu wybraliśmy donice w kształcie klepsydry. Ich nietypowy, przyciągający oko kształt koresponduje z nowoczesnym wystrojem kultowego foodcourtu.
Donice mogą też być sposobem na personalizację przestrzeni prywatnych. W realizacji roślinnej aranżacji prywatnego mieszkania zdecydowaliśmy się na ceramiczne formy z lekkim, figlarnym zdobieniem, które nadały wnętrzu bardziej osobistego tonu.
Projektowanie zieleni do wnętrz biurowych i komercyjnych - Projekt Rośliny
Jeśli chcesz, by zielona aranżacja w Twoim projekcie wnętrza była estetyczna i funkcjonalna, podejdź do tematu całościowo, łącząc wiedzę o potrzebach roślin z wiedzą o rozwiązaniach, materiałach, meblach i akcesoriach - w tym właśnie donicach. Po przeczytaniu tego poradnika kolejnym dobrym krokiem jest sprawdzenie naszego Roślinnego Trendbooka 2025, w którym opisaliśmy najciekawsze kierunki w projektowaniu zieleni do wnętrz w 2025 roku. Zawarliśmy w nim również liczne wskazówki i inspiracje, jak nadać biurowej zieleni funkcjonalną oprawę.
Potrzebujesz wsparcia z doborem roślin do projektu wnętrza? Chętnie przygotujemy dla Ciebie koncepcję zieleni i wdrożymy ją w życie. Jako Projekt Rośliny od 9 lat projektujemy, realizujemy i serwisujemy aranżacje roślin na terenie Wrocławia, Warszawy i innych polskich miast. Dowiedz się więcej o tym, jak powstają nasze projekty zieleni do biur, obiektów komercyjnych i przestrzeni publicznych.
